Hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa là gì? 5 lưu ý khi làm hợp đồng

Hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa được sử dụng phổ biến trong các giao dịch thương mại, đặc biệt hữu ích cho cá nhân, doanh nghiệp thiếu kinh nghiệm trong các giao dịch xuyên quốc gia. Vậy khi lập hợp đồng giao kết ủy thác mua bán cần lưu ý những điều gì để đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong hoạt động thương mại, cùng NKCN tìm hiểu nhé!

1. Khái niệm về hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa là gì?

Căn cứ theo quy định tại Điều 155 Luật Thương mại 2005, “Uỷ thác mua bán hàng hoá là hoạt động thương mại, theo đó bên nhận ủy thác thực hiện việc mua bán hàng hoá với danh nghĩa của mình theo những điều kiện đã thoả thuận với bên uỷ thác và được nhận thù lao uỷ thác.”

Từ quy định trên có thể hiểu, hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa là sự thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên nhận ủy thác (là thương nhân) thực hiện việc mua hoặc bán hàng hóa bằng danh nghĩa của mình, theo đúng các điều kiện đã thống nhất với bên ủy thác, và được nhận thù lao ủy thác. Bên ủy thác có nghĩa vụ thanh toán tiền thù lao cho bên nhận ủy thác theo thỏa thuận trong hợp đồng.

Hoạt động ủy thác hàng hóa được xem là một hình thức trung gian thương mại, bao gồm ủy thác mua và ủy thác bán hàng hóa, trong đó bên nhận ủy thác chịu trách nhiệm thực hiện các giao dịch thương mại thay cho bên ủy thác theo đúng nội dung giao kết hợp đồng đã ký.

2. Nội dung cần có của hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa

2.1 Thông tin bên ủy thác và bên nhận ủy thác

Khi giao kết hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa, trước hết cần ghi rõ thông tin của các bên tham gia, bao gồm bên ủy thác và bên nhận ủy thác. Các thông tin cơ bản cần có là: tên thương nhân hoặc cá nhân kinh doanh, địa chỉ trụ sở hoặc nơi cư trú, mã số thuế, số đăng ký kinh doanh, người đại diện theo pháp luật (nếu có) và thông tin liên hệ.

Việc ghi rõ thông tin giúp xác định rõ tư cách pháp lý của mỗi bên, đồng thời là căn cứ để thực hiện quyền và nghĩa vụ khi phát sinh tranh chấp.

2.2 Nội dung công việc ủy thác mua bán hàng hóa

Nội dung ủy thác trong hợp đồng MBHH cần quy định cụ thể phạm vi công việc mà bên nhận ủy thác phải thực hiện, bao gồm loại hàng hóa, số lượng, chất lượng, giá cả, thị trường, đối tác giao dịch và các điều kiện mua bán khác.

Các nội dung này được xác lập theo thỏa thuận giữa hai bên và phải phù hợp với quy định pháp luật hiện hành. Việc mô tả rõ ràng nội dung công việc giúp tránh hiểu nhầm và đảm bảo bên nhận ủy thác thực hiện đúng yêu cầu của bên ủy thác.

2.3 Thù lao cho bên được ủy thác

Hợp đồng cần ghi rõ mức thù lao, phương thức và thời hạn thanh toán cho bên nhận ủy thác. Thù lao có thể được xác định theo tỷ lệ phần trăm giá trị hàng hóa, một khoản cố định hoặc theo cách tính khác mà các bên thỏa thuận. Ngoài ra, hợp đồng cũng nên quy định rõ về chi phí phát sinh (nếu có) và cách thức thanh toán để bảo đảm quyền lợi cho bên được ủy thác.

2.4 Quyền và nghĩa vụ các bên

Hợp đồng ủy thác phải nêu rõ quyền và nghĩa vụ của bên ủy thác (chẳng hạn: cung cấp thông tin, thanh toán thù lao, nhận kết quả thực hiện ủy thác) và bên nhận ủy thác (thực hiện đúng nội dung ủy thác, báo cáo kết quả, bảo mật thông tin và chịu trách nhiệm trong phạm vi được giao). Quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ giúp hai bên hiểu rõ trách nhiệm của mình, đồng thời làm căn cứ xử lý khi có tranh chấp.

2.5 Điều kiện để hđ ủy thác mua bán hàng hóa có hiệu lực

Một yếu tố vô cùng quan trọng trong hđ ủy thác mua bán hàng mà thường bị bỏ qua đó chính là điều kiện để giao kết này có hiệu lực. Để hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa có hiệu lực, cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật, bao gồm: các bên tham gia phải có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự, hợp đồng được giao kết tự nguyện, nội dung không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội, và được lập thành văn bản.

Trong một số trường hợp, hợp đồng có thể cần được công chứng, chứng thực hoặc đăng ký theo quy định cụ thể của pháp luật hoặc yêu cầu của các bên.

3. Đặc điểm của hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa

3.1 Chủ thể của hợp đồng ủy thác

Trong hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa, chủ thể tham gia bao gồm bên ủy thác và bên nhận ủy thác. Bên nhận ủy thác phải là thương nhân, có hoạt động kinh doanh hợp pháp và phù hợp với loại hàng hóa được ủy thác, có khả năng thực hiện việc mua bán theo các điều kiện đã thỏa thuận trong hợp đồng.

Ngược lại, bên ủy thác là người giao cho bên nhận ủy thác thực hiện việc mua hoặc bán hàng hóa theo yêu cầu của mình và không bắt buộc phải có tư cách thương nhân. Việc xác định rõ tư cách và vai trò của các chủ thể giúp đảm bảo tính minh bạch, hợp pháp và hiệu lực thực thi của hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa.

3.2 Đối tượng hàng hóa được ủy thác

Đối tượng hàng hóa trong hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa phải là hàng hóa hợp pháp, được phép lưu thông, không thuộc danh mục hàng hóa bị Nhà nước cấm kinh doanh, cấm mua bán hoặc hạn chế giao dịch.

Các bên khi giao kết hợp đồng cần xác định rõ chủng loại, số lượng, chất lượng và nguồn gốc của hàng hóa ủy thác, nhằm đảm bảo việc thực hiện hợp đồng đúng quy định pháp luật và tránh tranh chấp phát sinh trong quá trình mua bán.

3.3 Đối tượng của hợp đồng ủy thác mua bán

Đối tượng của hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa không phải là bản thân hàng hóa, mà là công việc mua bán hàng hóa do bên nhận ủy thác thực hiện theo sự ủy quyền của bên ủy thác.

Nói cách khác, hàng hóa được mua bán chỉ là đối tượng của hợp đồng mua bán giữa bên nhận ủy thác và bên thứ ba, chứ không phải đối tượng trực tiếp của hợp đồng ủy thác. Điều này thể hiện bản chất trung gian thương mại của hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa, khi bên nhận ủy thác đứng ra thực hiện giao dịch bằng danh nghĩa của mình nhưng vì lợi ích của bên ủy thác.

3.4 Hình thức HĐ ủy thác mua bán

Theo quy định của pháp luật thương mại, hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa phải được lập thành văn bản hoặc thể hiện bằng hình thức khác có giá trị pháp lý tương đương, chẳng hạn như điện tín, fax, thông điệp dữ liệu điện tử.

Việc quy định rõ hình thức hợp đồng không chỉ đảm bảo giá trị pháp lý mà còn giúp các bên dễ dàng chứng minh quyền và nghĩa vụ của mình khi có tranh chấp xảy ra. Hình thức bằng văn bản cũng thể hiện tính chuyên nghiệp và minh bạch của hoạt động ủy thác mua bán hàng hóa trong thực tiễn thương mại.

XEM THÊM:

• Hợp đồng ủy thác nhập khẩu là gì? Mẫu hợp đồng, lưu ý cần biết
• Bộ chứng từ nhập khẩu ủy thác gồm những gì? Hướng dẫn từ A–Z

4. Lưu ý khi làm hợp đồng ủy thác mua bán để đảm bảo tính pháp lý

Khi soạn thảo và ký kết hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa, các tổ chức cá nhân doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng đến các điều khoản mang tính pháp lý nhằm đảm bảo hợp đồng có hiệu lực thi hành, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên. 

4.1 Quyền và nghĩa cụ của các bên khi tham gia HĐ ủy thác

Khi tham gia hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa, cần xác định rõ năng lực pháp lý của các chủ thể tham gia hợp đồng. Bên ủy thác và bên nhận ủy thác phải nắm rõ quyền và nghĩa vụ của mình để đảm bảo việc giao kết đúng quy định và bảo vệ lợi ích hợp pháp của mỗi bên.

Bên ủy thác có quyền yêu cầu bên nhận ủy thác thực hiện công việc đúng thỏa thuận, đồng thời có nghĩa vụ thanh toán thù lao, chi phí phát sinh hợp lý và nhận kết quả của hoạt động ủy thác.

Ngược lại, bên nhận ủy thác có quyền được nhận thù lao và chi phí hợp lý, nhưng cũng có nghĩa vụ thực hiện công việc đúng nội dung, thời hạn và điều kiện đã cam kết, báo cáo kết quả cũng như bảo mật thông tin thương mại liên quan. Việc quy định rõ quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng giúp tránh tranh chấp và đảm bảo tính ràng buộc pháp lý giữa các bên.

4.2 Giao kết hợp đồng ủy thác dựa trên nguyên tắc tự do

Hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa được giao kết dựa trên nguyên tắc tự do, tự nguyện, bình đẳng và thiện chí của các bên. Các bên có quyền thỏa thuận về nội dung, phạm vi, thù lao và điều kiện thực hiện ủy thác, miễn là không trái với quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, sự tự do này phải đi kèm với trách nhiệm pháp lý rõ ràng, nghĩa là mọi cam kết trong hợp đồng đều mang tính ràng buộc và phải được thực hiện nghiêm túc. Việc đảm bảo nguyên tắc tự do trong giao kết không chỉ thể hiện quyền tự quyết của các bên mà còn là nền tảng quan trọng để hợp đồng có hiệu lực và được pháp luật bảo vệ.

4.3 Nội dung cần đảm bảo không vi phạm luật pháp

Để hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa có giá trị pháp lý, nội dung hợp đồng phải phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành. Cụ thể, các điều khoản không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội và không xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của bên thứ ba.

Bên cạnh đó, hàng hóa được ủy thác phải hợp pháp và được phép lưu thông trên thị trường. Khi thực hiện hoạt động nhập khẩu, đặc biệt nhập khẩu chính ngạch Trung Quốc, cần kiểm tra kỹ danh mục hàng hóa cấm hoặc tạm ngừng nhập khẩu theo quy định của Việt Nam.

Trách nhiệm kiểm tra tính hợp pháp của hàng hóa nên được quy định rõ thuộc về bên ủy thác, vì đây là chủ sở hữu cuối cùng của hàng hóa. Ngoài ra, hợp đồng cần khẳng định nguyên tắc độc lập tài sản và danh nghĩa, nghĩa là bên nhận ủy thác thực hiện giao dịch với bên thứ ba bằng danh nghĩa của chính mình, đồng thời phải tách bạch tiền hàng và chi phí của bên ủy thác khỏi tài sản riêng để đảm bảo tính minh bạch khi kê khai, thanh toán và quyết toán thuế.

4.4 Điều khoản về tài chính và chứng từ của hàng hóa

Một hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa hợp pháp phải có điều khoản tài chính rõ ràng và minh bạch. Cụ thể, thù lao ủy thác cần được xác định cụ thể theo tỷ lệ phần trăm hoặc mức cố định, đồng thời quy định rõ thời điểm và phương thức thanh toán. Các chi phí phát sinh (thuế, phí vận chuyển, lưu kho, phí hải quan, v.v.) phải được liệt kê đầy đủ, kèm theo yêu cầu cung cấp chứng từ hợp lệ chứng minh chi phí thực tế.

Một yếu tố quan trọng khác là cam kết về hóa đơn VAT và bộ chứng từ nhập khẩu. Bên nhận ủy thác cần xuất hóa đơn giá trị gia tăng cho bên ủy thác sau khi hoàn tất thủ tục nhập khẩu. Đồng thời, họ phải bàn giao đầy đủ chứng từ kế toán hợp lệ, bao gồm tờ khai hải quan, hóa đơn VAT, giấy chứng nhận xuất xứ (CO), giấy chứng nhận chất lượng (CQ) (nếu có).

Ngoài ra, hợp đồng cần quy định rõ nghĩa vụ nộp thuế, trong đó bên nhận ủy thác là người trực tiếp nộp thuế nhập khẩu và VAT, nhưng nguồn tiền nộp thuế do bên ủy thác cung cấp, đảm bảo rõ ràng về trách nhiệm tài chính của mỗi bên.

4.5 Lưu ý về xử lý rủi ro và bồi thường thiệt hại

Trong hoạt động ủy thác mua bán hàng hóa, việc xác định thời điểm và địa điểm chuyển giao rủi ro là điều hết sức quan trọng. Hợp đồng cần quy định rõ khi nào rủi ro về hàng hóa được chuyển từ bên nhận ủy thác sang bên ủy thác. Trường hợp hàng hóa bị thiếu hụt, hư hỏng hoặc mất mát do lỗi của bên nhận ủy thác hoặc trong quá trình vận chuyển, cần quy định cụ thể trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Ngoài ra, hợp đồng nên có điều khoản xử lý hành vi vượt quá phạm vi ủy thác, trong đó nêu rõ bên nhận ủy thác phải tự chịu trách nhiệm về mọi hành vi thực hiện không đúng thỏa thuận. Đồng thời, các điều khoản chấm dứt và thanh lý hợp đồng cần được quy định cụ thể, bao gồm các trường hợp được chấm dứt trước thời hạn như vi phạm nghiêm trọng, giải thể, phá sản… Khi chấm dứt, hợp đồng phải nêu rõ nghĩa vụ hoàn trả tiền hàng, chi phí chưa sử dụng và bàn giao chứng từ hợp lệ, đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp trong quá trình thanh lý.

Việc lập hợp đồng ủy thác mua bán hàng hóa đòi hỏi sự cẩn trọng trong từng điều khoản, đặc biệt là về chủ thể, tài chính, chứng từ, và trách nhiệm pháp lý. Một hợp đồng được xây dựng chặt chẽ, rõ ràng và tuân thủ pháp luật không chỉ giúp các bên phòng tránh rủi ro thương mại mà còn là cơ sở vững chắc để bảo vệ quyền lợi hợp pháp trong hoạt động kinh doanh ủy thác.

5. Ủy thác mua bán hàng hóa tại NKCN, có hợp đồng rõ ràng

Dịch vụ ủy thác mua bán hàng hóa tại Nhập Khẩu Chính Ngạch là lựa chọn tin cậy dành cho các chủ doanh nghiệp, nhà bán hàng và cá nhân kinh doanh muốn nhập hàng Trung Quốc chính ngạch – có hóa đơn, chứng từ đầy đủ, đảm bảo kê khai thuế hợp pháp. Toàn bộ quá trình mua bán được thực hiện thông qua hợp đồng ủy thác mua bán rõ ràng, quy định minh bạch quyền, nghĩa vụ và chi phí giữa các bên, giúp khách hàng yên tâm tuyệt đối trong từng giao dịch.

Tại sao nên lựa chọn NKCN để ủy thác MBHH:

• Hàng hóa nhập khẩu đầy đủ hóa đơn, chứng từ nhập khẩu và giấy chứng nhận CO – CQ, đặc biệt có xuất hóa đơn VAT cho các đơn hàng nhập từ Taobao, 1688, giúp khách hàng dễ dàng hạch toán và kê khai thuế.
• Giá vận chuyển cạnh tranh, cam kết không phát sinh chi phí mập mờ, đồng thời bảo hiểm 100% giá trị đơn hàng trong trường hợp hàng hóa thất lạc hay hư hỏng.
• Thời gian hàng về nhanh chóng chỉ từ 3–5 ngày, thông qua tuyến Bằng Tường – Hà Nội – TP.HCM, cùng quy trình thông quan minh bạch, chuyên nghiệp và đúng pháp luật.
• Hệ thống kho chính chủ hơn 5.000m³ tại Hà Nội, HCM và Bằng Tường, giúp lưu trữ, phân phối và quản lý hàng hóa an toàn – hiệu quả.
• Đội ngũ nhân sự thành thạo tiếng Trung, hỗ trợ khách hàng tư vấn, theo dõi và xử lý đơn hàng 24/7, đảm bảo quá trình ủy thác diễn ra thuận lợi, trọn gói từ A–Z.

Với mô hình và hợp đồng ủy thác mua bán hợp pháp, minh bạch, Nhập Khẩu Chính Ngạch không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro về pháp lý và tài chính, mà còn là đối tác tin cậy đồng hành cùng sự phát triển bền vững trong hoạt động nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc. Liên hệ ngay với NKCN để nhận được tư vấn miễn phí cũng như dịch vụ chất lượng nhất nhé!