FOB là gì? So sánh giá CIF và FOB trong xuất nhập khẩu

FOB (Free On Board) và CIF (Cost, Insurance and Freight) là hai thuật ngữ Incoterms được sử dụng rộng rãi nhất trong lĩnh vực xuất nhập khẩu hàng hóa quốc tế. Việc hiểu rõ FOB là gì, giá FOB là gì và cách phân biệt giá FOB và CIF giúp doanh nghiệp xác định rõ trách nhiệm, chi phí và rủi ro, từ đó tối ưu hóa quy trình giao dịch. Tìm hiểu chi tiết trong FOB trong xuất nhập khẩu là gì trong bài viết dưới đây.

1. FOB là gì? Các loại FOB khác nhau

FOB (Free On Board) là một điều kiện giao hàng trong xuất nhập khẩu, quy định trách nhiệm của người bán hoàn thành khi hàng hóa được xếp qua lan can tàu ở cảng đi. Từ thời điểm đó, mọi chi phí và rủi ro liên quan đến hàng hóa sẽ được chuyển sang cho người mua.

FOB trong xuất nhập khẩu là gì? Nó quy định rằng người bán (Seller/Exporter) hoàn thành trách nhiệm của mình khi hàng hóa đã được xếp lên boong tàu (vượt qua lan can tàu) tại cảng xếp hàng đã được quy định trong hợp đồng.

• Điểm chuyển giao rủi ro: Lan can tàu tại cảng xếp hàng (cảng đi).
• Sau khi hàng qua lan can tàu, mọi rủi ro về mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa sẽ chuyển giao từ người bán sang người mua (Buyer/Importer).

Mặc dù Incoterms 2020 chỉ quy định một điều kiện FOB duy nhất, trong thương mại thực tế (đặc biệt là ở Mỹ), người ta còn dùng các biến thể khác để chỉ rõ trách nhiệm chi phí và sở hữu:

• FOB Shipping Point (FOB điểm giao hàng): Trách nhiệm chuyển giao cho người mua ngay sau khi hàng được xếp lên tàu.
• FOB Destination (FOB điểm đến): Trách nhiệm chỉ chuyển giao cho người mua khi hàng đến một địa điểm cụ thể được thỏa thuận trong hợp đồng, người bán chịu mọi rủi ro và chi phí cho đến khi giao hàng thành công.

2. Giá FOB gồm những gì?

Giá FOB là giá gì? Giá FOB (hay còn gọi là giá xuất khẩu tại cửa khẩu của người bán) là giá trị của hàng hóa đã bao gồm toàn bộ chi phí để đưa hàng hóa lên tàu tại cảng xuất khẩu, nhưng chưa bao gồm cước vận chuyển quốc tế và chi phí bảo hiểm đường biển.

Thành phần giá FOB:

• Giá thành sản xuất hoặc giá tại kho nhà máy người bán.​
• Chi phí vận chuyển hàng từ kho/nhà máy ra cảng.​
• Chi phí nâng hạ, bốc xếp hàng hóa lên tàu/container tại cảng xuất.​
• Chi phí làm thủ tục xuất khẩu: mở tờ khai hải quan, phí xin giấy chứng nhận xuất xứ, phí kiểm dịch (nếu liên quan).​
• Chi phí hun trùng, kiểm dịch, phí kẹp chì… (nếu phát sinh với mặt hàng cụ thể).​
• Thuế xuất khẩu (nếu có).​

Những chi phí không có trong giá FOB:

• Chi phí vận chuyển quốc tế từ cảng xuất về cảng nhập khẩu nước người mua.​
• Chi phí bảo hiểm hàng hóa trong quá trình vận chuyển quốc tế.​
• Các chi phí phát sinh từ cảng nhập về điểm nhận cuối cùng của người mua.​

Công thức tính giá FOB cơ bản:

Giá FOB = Giá thành sản xuất + Chi phí vận chuyển nội địa & làm thủ tục XNK + Chi phí bốc xếp lên tàu

3. Trách nhiệm của người mua và người bán trong hợp đồng FOB

Trong hợp đồng FOB, trách nhiệm của người bán và người mua được phân chia rõ ràng theo điểm chuyển giao là lan can tàu tại cảng xuất khẩu. (Điểm chuyển giao: Ranh giới trách nhiệm và rủi ro chính là lan can tàu tại cảng đi được chỉ định trong hợp đồng.)

Trách nhiệm của người bán:

• Chuẩn bị và cung cấp hàng hóa đúng hợp đồng, đóng gói và kiểm tra hàng hóa trước khi giao.
• Vận chuyển hàng từ kho đến cảng xuất khẩu và chịu mọi chi phí liên quan đến vận chuyển nội địa.
• Làm thủ tục xuất khẩu, bao gồm giấy phép, khai hải quan, thuế và các lệ phí khác nếu có.
• Bốc xếp hàng hóa lên tàu theo chỉ định của người mua tại cảng xuất khẩu.
• Chịu mọi rủi ro và chi phí đến khi hàng được giao qua lan can tàu.
• Thông báo cho người mua khi hàng đã được chất lên tàu và cung cấp các thông tin liên quan để người mua có thể nhận hàng và làm thủ tục bảo hiểm nếu cần.​

Trách nhiệm của người mua:

• Thanh toán tiền hàng theo quy định trong hợp đồng mua bán.
• Chịu rủi ro và chi phí từ thời điểm hàng qua lan can tàu, kể cả mất mát hoặc hư hỏng trong quá trình vận chuyển quốc tế.
• Tổ chức và thanh toán chi phí vận chuyển quốc tế từ cảng xuất đến cảng nhập hoặc điểm nhận cuối cùng.
• Làm thủ tục nhập khẩu và chuẩn bị giấy phép nhập khẩu theo quy định của pháp luật nước nhập khẩu.
• Trong trường hợp cần thiết, người mua có thể mua bảo hiểm hàng hóa (không bắt buộc theo FOB).
• Cung cấp đầy đủ thông tin vận chuyển, tên tàu, cảng chỉ định cho người bán.
• Thanh toán các chi phí phát sinh để lấy chứng từ liên quan nếu có yêu cầu.​

XEM THÊM:

• Tổng hợp các thuật ngữ trong Logistics: Từ điển cho dân buôn
• VGM là gì trong xuất nhập khẩu? Quy trình xác nhận VGM trong vận tải
• CO là gì trong xuất nhập khẩu? Thủ tục cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa

4. CIF là gì? Phân biệt giá FOB và CIF

4.1 CIF là gì?

Giá CIF (Cost, Insurance, and Freight) là mức giá mà người bán chịu mọi chi phí bao gồm giá hàng hóa (giá FOB), chi phí bảo hiểm và chi phí vận chuyển quốc tế đến cảng dỡ hàng của bên mua. Theo đó, người bán sẽ chịu trách nhiệm thuê tàu, mua bảo hiểm và chịu các chi phí vận chuyển đến cảng đích, còn rủi ro về hàng hóa chuyển giao cho người mua khi hàng đã qua lan can tàu tại cảng xuất.

Giá CIF = Giá FOB + Cước vận chuyển quốc tế (Freight)+ Phí bảo hiểm (Insurance)

4.2 Phân biệt giá FOB và CIF

Cả FOB và CIF đều là các điều kiện phổ biến trong xuất nhập khẩu và có cùng điểm chuyển giao rủi ro là lan can tàu tại cảng xếp hàng (cảng đi). Tuy nhiên, chúng khác nhau cơ bản về trách nhiệm chi phí và việc thuê tàu/mua bảo hiểm:

Giá FOB phù hợp khi người mua muốn chủ động trong việc thuê tàu và mua bảo hiểm vận chuyển. Ngược lại, giá CIF phù hợp khi người mua muốn đơn giản hóa quá trình nhận hàng và để người bán chịu trách nhiệm vận chuyển và bảo hiểm đến cảng nhập.

4.3 Khi nào doanh nghiệp nên chọn điều kiện CIF thay vì FOB?

Doanh nghiệp nên chọn điều kiện CIF thay vì FOB trong các tình huống sau:

• Khi doanh nghiệp muốn giảm bớt gánh nặng và rủi ro trong việc tổ chức vận chuyển quốc tế và mua bảo hiểm hàng hóa. Với CIF, người bán chịu trách nhiệm thuê tàu và mua bảo hiểm cho hàng hóa đến cảng đích, giúp doanh nghiệp nhập khẩu không phải can thiệp nhiều vào quá trình này.
• Khi doanh nghiệp chưa có nhiều kinh nghiệm hoặc nguồn lực để thương thảo, quản lý vận tải biển và bảo hiểm quốc tế, CIF giúp đơn giản hóa quy trình nhận hàng.
• Khi doanh nghiệp ưu tiên sự tiện lợi, muốn người bán chịu trách nhiệm trả các chi phí vận tải và rủi ro liên quan đến vận chuyển đến cảng nhập.
• Khi thị trường hoặc quy mô giao dịch nhỏ, doanh nghiệp muốn giảm tối đa nghiệp vụ logistics quốc tế để tập trung vào các bước khác trong chuỗi cung ứng.
• Nếu doanh nghiệp có mối quan hệ tin cậy với người bán và tin tưởng người bán có khả năng mua bảo hiểm và tổ chức vận chuyển hiệu quả, chọn CIF sẽ thuận lợi hơn.

Ngược lại, nếu doanh nghiệp muốn chủ động hơn trong việc lựa chọn đơn vị vận tải, kiểm soát chi phí vận chuyển và bảo hiểm, hoặc có năng lực logistics mạnh, thì nên chọn FOB.

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã nắm rõ FOB là gì, giá FOB là gì và cách thức phân biệt hai điều kiện thương mại quan trọng bậc nhất là giá FOB và CIF. Việc hiểu và lựa chọn chính xác điều kiện Incoterms sẽ quyết định mức độ kiểm soát, chi phí và rủi ro trong suốt quá trình giao dịch.

Nếu bạn là doanh nghiệp đang tìm kiếm giải pháp nhập khẩu hàng hóa quốc tế, đặc biệt là nhập hàng Trung Quốc chính ngạch một cách an toàn, minh bạch và tối ưu chi phí, đừng ngần ngại liên hệ với Nhập Khẩu Chính Ngạch. NKCN cung cấp dịch vụ trọn gói từ khâu tìm kiếm nguồn hàng, đàm phán hợp đồng (bao gồm điều kiện FOB/CIF), vận chuyển, thông quan và giao hàng tận nơi. Hãy để NKCN giúp quá trình nhập khẩu của bạn trở nên đơn giản và hiệu quả nhất!

Nhập Khẩu Chính Ngạch

• Địa chỉ: Tầng 6, IP3 Imperial Plaza 360 Giải Phóng, Phương Liệt, Thanh Xuân , Hà Nội
• Số điện thoại: 0961771688
• Email: nhapkhauchinhngach.vn@gmail.com
• Website: https://nhapkhauchinhngach.vn